
پای انسان، یکی از اندام هایی است که خیلی راحت تر و بیشتر از دیگر اندام ها در زمان پیاده روی روزانه، دویدن، ورزش های باشگاهی و… به دلایل و شکل های متفاوتی نظیر استفاده از کفش نامناسب، داشتن بیماری هایی مانند دیابت و همچنین بالا رفتن سن، می تواند آسیب ببیند و دچار عارضه های گوناگون گردد.
همانگونه که می دانید، پای انسان از ۲۶ عدد استخوان تشکیل شده و به همین دلیل، از پیچیده ترین اندام ها در بدن انسان می باشد.
عارضه بونیون یا هالوکس والگوس (hallux valgus)، که یک برجستگی استخوانی و با عنوان انحراف و یا کجی در مفصل محل اتصال انگشت شست به پا شناخته میشود، میتواند ملتهب و متورم و باعث درد کف پا شود که اغلب در زنان و افراد مسن ایجاد میشود.
با گذشت زمان، مفصل آسیب دیده امکان دارد سفت و دردناک شده و تغییر شکل نیز پیدا کند. همچنین دردی که ایجاد میکند، میتواند منجر به بروز مشکلاتی در اندازه بودن کفش و دشواری در راه رفتن فرد نیز گرد.
فیزیوتراپیستها به افراد مبتلا کمک میکنند تا درد کف پایشان را کاهش داده، عملکرد انگشت شست پا و قدرت عضلات را بهبود بخشیده، تا توانایی راحت راه رفتن را بازیابند.
در زمان گذشته استفاده از کفش با پنجه باریک را علت ایجاد این اختلال میدانستند، ولی امروزه پزشکان و محققان به این نتیجه رسیده اند که کفش نمیتواند عامل ایجاد این عارضه باشد. البته کفش تنگ میتواند با مالش بر روی بافت مفصل، هالوکس والگوس را تحریک کند و در اثر فشار ناشی از تنگی کفش، تورم و درد بیشتری ایجاد را کند.
همچنین اختلالات ساختاری پا به ویژه پرونیشن که همان صافی کف پا می باشد نیز می تواند باعث بروز این اختلال گردد.
عارضه هالوکس والگوس در بیماران مبتلا به این گونه است که این یک بدشکلی پیشرونده پا، اولین مفصل متاتارسوفالانژیال(MTP) را تحت تأثیر قرار داده و اغلب باناتوانی عملکردی قابل توجه و درد پا همراه است که کیفیت زندگی را نیز کاهش میدهد.
به زبان ساده تر، می توان گفت که زاویه شست پا به طرف دیگر انگشتان پا متمایل شده و به مرور زمان، باعث ایجاد درد و محدودیت حرکتی میگردد.
همچنین بر روی سایر انگشتان هم تاثیر منفی گذاشته و باعث بدشکلی و دفورمیتی انگشتان میشود.
راه های جلوگیری از ایجاد هالوکس والگوس
بونیون (هالوکس والگوس) عارضه ای بسیار رایج است، اما در بسیاری از موارد نیز، قابل پیشگیری می باشند.
یکی از ترفندهای جلوگیری از این عارضه این است که آن را قبل از ایجاد و یا در مراحل اولیه رشد درمان کنید، زیرا به محض تشکیل بونیون، این مشکل ساختاری دیگر خود به خود از بین نمی رود.
به همین دلیل بهتر است که به محض مشاهده اولین نشانه های بونیون، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از رشد هرچه بیشتر آن جلوگیری کنید.
چهار نکته وجود دارد که می تواند از تشکیل و بیشتر شدن بونیون (هالوکس والگوس)مشکل ساز کمک کند.
۱. استفاده از کفش مناسب
یکی از دلایل اصلی تشکیل بونیون، استفاده از کفش هایی است که تعادل پاهای فرد را از بین می برند، به این معنا که کفش هایی که به جای باز شدن انگشتان پا، به آن ها فشار وارد کرده و آن ها را بر روی هم جمع می کنند.
بهتر است بدانید که اغلب خانم ها به این عارضه مبتلا می شوند، و این عارضه به دلیل استفاده از کفش های پاشنه بلند با سرپنجه باریک و نوک تیز می باشد.
به همین دلیل بهتر است که فرد مبتلا برای جلوگیری از پیشرفت این عارضه، از کفشهایی که فضای زیادی برای انگشتان پا دارد استفاده نماید.
۲. استفاده از کفش سفارشی
از دیگر راههای جلوگیری از هالوکس والگوس، این است که فرد مبتلا از کفش های سفارشی استفاده کند تا تعادل بهتری در پاهایش در زمان راه رفتن داشته باشد.
زیرا جلوگیری از این عارضه مخصوصا برای افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به بونیون هستند، بسیار مهم است.
همچنین با استفاده از ارتز سفارشی(کفی سفارشی) مانند کفی طبی، میتوان فشار وارده به مفصل شست پا را کاهش داد.
۳. انجام تمرینات ورزشی روزانه
انجام تمرینات روزانه و هدفمند برای پاهای فرد مبتلا، راهی عالی و کاربردی برای جلوگیری از هالوکس والگوس و یا متوقف کردن بونیون می باشد.
به این صورت که با تقویت ماهیچه های پا، می توان از جابجایی استخوان های مفاصل شست پا جلوگیری کرد.
این تمرینات را می توانید چندین بار در طول روز و در حالی که پشت میز نشسته اید و یا در حال تماشای تلویزیون هستید انجام دهید.
مراحل انجام این تمرین ها به این صورت است که:
- ابتدا یک حوله را با انگشتان پا گرفته و آن را جمع کنید.
- انگشتان پا را باز کنید، نگه دارید، شل کنید و تکرار کنید
- با انگشتان پا یک تیله بردارید
این مقاله را هم بخوانید:
آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL)، دلایل و راه های درمان آن
۴. مراجعه به پزشک متخصص
زمانی که بونیون شروع به تشکیل شدن میکند، فرد مبتلا هیچ کاری هیچ کاری نمیتواند برای جلوگیری از تغییر و یا کاهش سایز استخوان رشد کرده انجام دهد.
به همین علت به محض شروع به مشاهده شکلگیری بونیون، لازم است که به پزشک متخصص مراجعه کرده تا برای تعیین میزان مشکل و شروع به یک برنامه درمانی مناسب برای جلوگیری از پیشرفت بونیون، عکسبرداری با اشعه ایکس و دیگر مراحل، اقدامات لازم انجام شود.