
پیچ خوردگی مچ پا، در واقع صدمه به باند های بافت سخت به نام رباط می باشد که استخوان های ساق پا را به پا متصل می نماید.
صدمات ناشی از انجام حرکات کششی و گاهی پارگی رباط پا در نتیجه حرکت ناگهانی و معکوس، در بافت های نرم اطراف مفصل و یا رباط های مفصل مچ پا که پا را به ساق پا متصل می کند، رخ می دهد که به آن پیچ خوردگی مچ پا گفته می شود.
در این هنگام، درد شدیدی در مفصل پای پیچ خورده به وجود می آید که در طی چند ساعت، تورم، قرمزی، افزایش حرارت و محدودیت حرکت در اطراف مفصل ایجاد می شود.
همانطور که می دانید لیگامنت ها (رباط)، به ثبات مفاصل کمک کرده و از حرکت بیش از حد جلوگیری می کنند.
در واقع پیچ خوردگی مچ پا زمانی اتفاق می افتد که رباط ها بیش از اندازه محدوده طبیعی خود حرکت کنند و به علت فشار وارد شده، امکان دارد کشش و یا پارگی در رباط هایی که مفصل مچ پا را در کنار هم نگه می دارند ایجاد شود.
البته در اکثر مواقع، آسیب در رباط های قسمت بیرونی مچ پا ایجاد می گردد که عموما علائمی مانند درد، حساسیت، کبودی و تورم قابل مشاهده هستند.
عوامل پیچ خوردگی مچ پا
پیچ خوردگی پا زمانی اتفاق می افتد که در اثر حرکت ناگهانی و یا حرکت معکوس، مچ پا از وضعیت طبیعی خود خارج شده و در نتیجه این فشار، می تواند باعث کشش یا پارگی جزئی یا کامل یک یا چند رباط مچ پا شود.
از دلایل پیچ خوردگی مچ پا می توان موارد زیر را نام برد:
- افتادن و یا زمین خوردن فرد که باعث خم شدن مچ پا گردد.
- پریدن یا چرخیدن دور خود که باعث ایجاد فشار در مچ پای فرد شود.
- پیچ خوردگی مچ پا از انواع آسیب دیدگی می باشد و در ورزش هایی که نیاز به استفاده مکرر و فعال از پا دارند مانند فوتبال، بسکتبال، دویدن، پریدن و تنیس دیده می شود.
- پیاده روی یا دویدن بر روی سطوح ناهموار یا شرایط بد میدان ممکن است خطر پیچ خوردگی مچ پا را افزایش دهد.
- احتمال تکرار پیچ خوردگی مچ پا بعد از آسیب دیدگی مچ پا یا پیچ خوردگی قبلی بیشتر است.
- ضعف یا انعطاف پذیری در مچ پا می تواند احتمال پیچ خوردگی را در هنگام ورزش افزایش دهد.
- کفش نامناسب، و یا کفش های پاشنه بلند به راحتی می توانند باعث شوند که مچ پاها در معرض آسیب هایی مانند پیچ خوردگی قرار بگیرند.
علائم پیچ خوردگی مچ پا
اگر فرد درد و تورم در مچ پا احساس کرد و بر این باور بود که مچ پایش دچار پیچ خوردگی شده است، مراجعه به پزشک متخصص برای او مفید خواهد بود.
همچنین در این شرایط اگر علائم شدید بود، این امکان وجود دارد که آسیب جدی به مچ پا و یا رباط اندام تحتانی وارد شده باشد و یا شکستگی یا ترک در استخوان وجود داشته باشد.
علائم و نشانه های پیچ خوردگی، بسته به شدت آسیب دیدگی در افراد متفاوت است.
علائم پیچ خوردگی مچ پا می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد، در زمان ایستادن بر روی پای آسیب دیده
- حساسیت در مچ پا
- تورم
- کبودی
- محدودیت در حرکت مچ پا
- شل بودن مچ پا
- سفت شدن عضله ناحیه آسیب دیده
- تغییر رنگ پوست
نحوه تشخیص پیچ خوردگی مچ پا
این عارضه اکثرا براساس درد بیمار و معاینه توسط پزشک تشخیص داده می شود.
در زمان معاینه، پا، مچ پا و قسمت پایین پا به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.
پزشک متخصص نقاط دردناک و دامنه حرکتی پا را بررسی می کند. به این صورت که پا را در زاویه های مختلف حرکت میدهد تا متوجه شود که در چه موقعیت هایی احساس ناراحتی یا درد در مچ پا وجود دارد.
اگر آسیب دیدگی شدید باشد، امکان دارد که روش های تصویربرداری برای رد احتمال شکستگی و یا ترک خوردگی در استخوان ها و یا ارزیابی میزان آسیب رباط را پیشنهاد کند.
- اشعه ایکس (X-Ray) مچ پا: که از پرتوی ایکس برای وجود شکستگی در ناحیه مچ پا استفاده می شود.
- (Magnetic resonance imaging) MRI که از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی برای به دست آوردن تصاویر مقطعی و سه بعدی دقیق از ساختارهای داخلی بافت های نرم مچ پا، از جمله رباط ها استفاده می کنند.
این مقاله را هم بخوانید:
پارگی مینیسک زانو، عوامل بروز و راه های پیشگیری و درمان آن
راه های جلوگیری از پیچ خوردگی مچ پا
راه های پیشنهادی زیر می توانند به کاهش احتمال وقوع این عارضه و همچنین آسیب بیشتر کمک کنند:
- قبل از ورزش، حرکاتی که برای گرم کردن بدن می باشند را انجام دهید.
- در زمان پیاده روی و یا دویدن بر روی سطح ناهموار، مراقب باشید و تا حد امکان سطوح هموار را انتخاب کنید.
- استفاده از بانداژ برای حمایت مچ پا آسیب دیده.
- استفاده از کفش مناسب.
- عدم استفاده از کفش پاشنه بلند تا حد امکان.
- ورزش روزانه برای قوی شدن عضله های پا.
- انجام تمرینات تعادل.