یکی از مشکلات پا که در برخی از افراد مشاهده می شود، خار پاشنه است.
این عارضه به گونه ای است که یک برآمدگی بر روی استخوان پاشنه شکل میگیرد.
همچنین فرد مبتلا به این عارضه از ناحیه پاشنه تا قوس پا که به آن فاشیا پلانتر نیز گفته می شود، دردی را احساس میکند.
این عارضه ممکن است به دلایل مختلفی مانند انجام بعضی از فعالیت های فیزیکی نامناسب نیز رخ دهد.
خار پاشنه پا، یکی از عارضه هایی می باشد که به دلیل رسوب کلسیم و همچنین استخوانی شدن کف پا ایجاد می شود.
این عارضه در دو حالت شکل میگیرد:
- خار پاشنه ایجاد شده در قسمت پشت پا که به طور معمول همراه با تاندون پاتی آشیل هستند.
- خار پاشنه تشکیل شده در قسمت کف پا که با فاسیای پلانتار مرتبط است.
علائم خار پاشنه پا
خار پاشنه در واقع رسوبات کلسیم اضافی می باشد که در ناحیه کف پاشنه پا که اصطلاحا به آن استخوان پاشنه نیز گفته می شود، طی مدت زمان طولانی تشکیل می گردد.
البته تشکیل این ضایعه استخوانی به شرایط و یا عوامل سبک زندگی نیز مرتبط است.
برای مثال، استفاده از کفشهای نامناسب، اضافه وزن، آرتریت (آرتروز)، پرونیشن (صافی کف پا) و فشار بر استخوان ها و بافت های همبند پا در ورزش هایی مانند دویدن احتمال ابتلا به خار استخوان پاشنه را نیز افزایش میدهند.
در واقع همانند دیگر عارضه های پا، نشانه هایی دارد که از طریق آنها می توان فهمید که این عارضه در حال شکل گیری و یا اینکه ایجاد شده است.
از علائم این عارضه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد در زمان ایستادن در قسمت پاشنه پا به گونه ای که شئی تیز در پا فرو میرود.
- التهاب و تورم در ناحیه پاشنه تا قوس پا.
- احساس گرما را تمام نواحی پاشنه پا.
- برآمدگی کوچک استخوان مانند در ناحیه زیر پاشنه پا.
- درد در ناحیه پاشنه و کف پا به اندازه ای زیاد می شود که فرد مبتلا نمیتواند به خوبی راه برود و راه رفتن برای او با دشواری همراه است.
- فرد مبتلا به این عارضه بدون کفش و یا دمپایی به خوبی نمی تواند راه برود.
علائمی ذکر شده از شایع ترین علائمی است که در عارضه خار پاشنه مشاهده می گردد.
ولی این نکته را نیز در نظر داشته باشید که حتی امکان دارد که فرد دچار این عارضه شده باشد و تمامی این علائم و بیا حتی هیچ علائمی نداشته باشد.
به طور کلی زمانی که این علائم را در کف پا احساس شود، بهتر است برای تشخیص این عارضه به پزشک متخصص مراجعه کرد تا با استفاده از ابزار های مخصوص پزشکی مانند اشعه ایکس، تشخیص نهایی و اقدام به درمان کند.
علل ایجاد خار پاشنه پا
این عارضه معمولا زمانی ایجاد میشود که بافت نرم موجود در ناحیه پاشنه پا، کاملا از بین برود.
همچنین پاره شدن غشایی که سطح استخوان بین پاشنه و قوس پا را می پوشاند، در ایجاد این عارضه تاثیرگذار است.
از دیگر عوامل موثر در ایجاد این عارضه، سن بالای فرد است.
همچنین آمار نشان میدهد خانم ها بیشتر از آقایان به این عارضه دچار می شوند.
تحقیقاتی که در مورد این عارضه انجام شده، نشان میدهد افرادی که سن بالایی دارند، دارای اضافه وزن هستند، از کفش نامناسب استفاده می کنند، بدنشان مقاومت بالایی نداشته و همچنین بعد از وارد شدن ضربه به پاشنه پا و به دلیل ضربه، کبودی در آن قسمت مشاهده می کنند، این عارضه در آنها بیشتر از سایر افراد مشاهده میشود.
به این صورت که با گذشت زمان، کلسیم در کف پا رسوب کرده و انباشته شدن آن باعث ایجاد این عارضه می گردد.
همچنین از عوامل ایجاد این عارضه میتواند به وراثت، اختلالات متابولیک، سل، بیماری های التهابی سیستمیک و بسیاری از اختلالات دیگر اشاره کرد.
عامل اصلی این عارضه بیومکانیک غیرطبیعی (پرونیشن و یا صافی کف پا بیش از حد یا غیرطبیعی) می باشد که منجر به افزایش نیروهای کششی در ساختارهایی میشود که در ناحیه توبروزیته پاشنه متصل میشوند.
این مقاله را هم بخوانید:
راه های مختلف تسکین درد و درمان
در زمان تشخیص درست این عارضه، پزشک متخصص مراقبت های بهداشتی مناسب برای تسکین درد و درمان این عارضه را به فرد مبتلا توصیه میکند.
در اغلب موارد بسیاری از بیماران میتوانند با درمان غیرجراحی این عارضه را تسکین دهند.
در واقع، بیش از ۹۰٪ مبتلایان به فاشیای کف پا، طی مدت ۱۰ ماه پس از شروع روشهای درمانی ساده، بهبود میابند.
برای بهبود این عارضه، راه های وجود دارد که شامل تغییر سبک زندگی فرد می باشد.
به عنوان مثال، برای بیماران دارای اضافه وزن، کاهش وزن اضافی می تواند به کاهش فشار بر روی پا و پاشنه آسیبدیده در زمان فعالیتهای روزانه کمک کند.
همچنین برای ورزشکاران، بهتر است فعالیتهایی که باعث تشدید علائم این عارضه میشود را تا زمان بهبود انجام ندهند.
برای افرادی که علائم خفیفتری دارند نیز استراحت کافی، استفاده از کمپرس یخ و بالا نگه داشتن پا از سطح بدن در زمان استراحت نیز مفید است.
علاوه بر آن، استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) میتواند به کاهش درد و تورم به دنبال فعالیت های شدید استفاده کرد.
همچنین انجام حرکات کششی روزانه نیز تاثیر فراوانی در کاهش درد دارد.
از راه های دیگر برای کاهش درد، کشش ساق پا با قرار دادن کف پا بر روی توپ و همچنینقرار دادن پنجه پا بر روی لبه پله و کشیدن پاشنه پا به سمت پایین است.
همچنین در حالت نشسته و کشیدن نوک پا با استفاده از نوارهای کمکی به سمت بدن نیز بسیار موثر است.
بسته به شدت عارضه، پزشک متخصص امکان دارد یک دوره فیزیوتراپی کامل را به فرد توصیه کند که شامل کشش و سایر تمرینات خار پاشنه برای کاهش درد می باشد.
تزریق کورتیزون نیز در شرایط خاص می تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
امروزه نیز کفش های مخصوصی برای افرادی که مبتلا به این عارضه هستند تولید شده که باعث کاهش درد می شوند.
به طور کلی در اغلب مواقع بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه با استفاده از درمان های اولیه مشکلشان برطرف می شود.
ولی اگر این عارضه به دلیل تورم مفاصل ایجاد شده باشد، در موارد بسیار نادر عمل جراحی لازم می باشد.