اگرچه بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند باعث داغ شدن کف پا گردند، ولی در میان آن ها دیابت از شایع‌ ترین آن ها می باشد.
بسیاری از درمان‌های سوزش و گرم شدن کف پا، از آسیب عصبی بیشتر جلوگیری می کنند و همچنین بر روی کاهش درد تمرکز دارند.

دلایل سوزش کف پا

در بیشتر موارد، نوروپاتی علت سوزش و گرفتگی کف پا می‌باشد.
به این دلیل که فیبرهای عصبی آسیب دیده، بیش از حد فعال شده باشند که به همین دلیل می توانند باعث سوزش گردند.
این عارضه به این صورت عمل می کند که عصب‌های آسیب دیده، سیگنال‌های درد را به مغز میفرستند، در شرایطی که حتی ممکن است هیچگونه زخمی وجود نداشته باشد.
همچنین این عارضه به این صورت است که افراد مبتلا اغلب سوزن سوزن شدن، بی حسی، حساس بردن به لمس (هایپر استزیا) و درجات مختلفی از درد را در پاهایشان احساس می‌کنند.

بی حسی موقت به طور معمول در مدت چند دقیقه از بین می رود.
ولی اگر بی حسی از بین نرود یا مکررا برای فرد ایجاد شود، این امکان وجود دارد که اختلال حس لامسه مزمن داشته باشد.
ولی اگر علائم شدید باشد، زندگی روزمره فرد را می‌تواند دشوار کند.
به همین علت این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است و باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت آن را پیدا کند.
شدت اختلال حس لامسه مزمن و مدت زمانی که طول می‌کشد تا حد زیادی بستگی به علت ایجاد آن دارد.
حتی در بعضی از موارد، درمان بیماری زمینه‌ای، می تواند مشکل را برطرف کند.

عوامل دیگری که می تواند باعث ایجاد نوروپاتی و یا احساس سوزش در پا گردد نیز شامل موارد زیر می باشد:

• بیماری مزمن کلیه (اورمیا)
• نوروپاتی فیبر کوچک
• کمبود ویتامین (ویتامین B12،  ویتامین B6 و فولات)
• مصرف زیاد الکل
• پایین بودن سطح هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید)
• بیماری لایم
• ابتلا به ایدز (H.I.V)
• پلی نورورپاتی آمیلوئید
• عوارض جانبی داروها، مانند داروهای شیمی درمانی، داروهای HIV، مصرف بیش از حد ویتامین B6، آمیودارون، ایزونیازید، متفورمین و سایر داروها
• اریتروملالژیا
• مسمومیت با فلزات سنگین (سرب، جیوه، آرسنیک)
• واسکولیت (التهاب رگ‌ های خونی)
• سارکوئیدوز
• سندرم گیلن باره (Guillain-Barré syndrome (GBS))
• ﭘﻠﯽ ﻧﻮروﭘﺎﺗﯽ دﻣﯿﻠﯿﻨﯿﺰاﺳﯿﻮن اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﻣﺰﻣﻦ (CIDP)

روش های تشخیص این عارضه

بیشتر افراد مبتلا به عارضه داغ شدن و سوزش کف پا، احتمال دارد که به دیابت مبتلا باشند.
برای این دسته از افراد، تشخیص سوزش کف پا ناشی از نوروپاتی بسیار ساده بوده و نیازی به انجام تست های دیگر نمی باشد.
البته در برخی از افراد که احساس سوزش ناگهانی و به سرعت رو به بدتر شدن است یا علت قابل توضیحی برای آن ندارد، امکان دارد که پزشک انجام آزمایشات بیشتری را برای تشخیص به فرد توصیه کند.

آزمایش های مورد نیاز شامل موارد زیر هستند:

• الکترومیوگرافی (EMG)
  این تست در اصل عملکرد عضلانی با استفاده از ثبت فعالیت الکتریکی داخل عضلات را نشان می دهد.
  برای انجام این آزمایش، یک پروب بر روی پوست قرار داده می شود و سپس یک سوزن را به داخل عضله وارد می کنند تا بتوانند پالس های عضله را بررسی کنند.
• مطالعه هدایت عصبی
  مطالعه هدایت عصبی توانایی اعصاب برای انتقال پالس‌ها را بررسی می‌کند.
  در این روش عصب را تحریک می کنند تا پاسخ در عضله‌ای که توسط آن عصب کنترل می‌شود را اندازه گیری کنند.
• تست‌های آزمایشگاهی
  گاهی اوقات ممکن است پزشک انجام آزمایشات خون، ادرار و یا مایع نخاعی را برای تشخیص علت سوزش کف پاها پیشنهاد کند.
  با استفاده از این قبیل آزمایشات می توان سطح ویتامین های موجود در خون را بررسی کرد.
• بیوپسی (نمونه برداری) عصب
  در شرایط نادری ممکن است پزشک نمونه برداری از بافت عصب و بررسی آن در زیر میکروسکوپ را پیشنهاد دهد.

روش های درمان

مهم‌ترین و کارآمدترین درمان برای این عارضه این است که تمامی آسیب‌های عصبی را متوقف کنید.
در برخی موارد درمان بیماری زمینه‌ای، می‌تواند علائم این عارضه را بهبود بخشد.
ولی در برخی از موارد که هیچ علتی را نمی‌توان شناسایی کرد، پزشک بر روی درمان علائم تمرکز خواهد کرد.
برای افراد مبتلا به این عارضه، درمان در  واقع به معنای حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی می باشد.
برای انجام این کار معمولا نیاز به تغییراتی در رژیم غذایی، مصرف داروهای خوراکی و در برخی از موارد، تزریق انسولین می باشد.
برای افراد مبتلا به انواع دیگر این عارضه، جلوگیری از آسیب عصبی بیشتر به همان اندازه نیز اهمیت دارد.

بیماری‌هایی که منجر به ایجاد این عارضه  می گردند و همچنین درمان‌های مناسب آن‌ها عبارتند از:

• کمبود ویتامین
  مصرف ویتامین B12 به صورت خوراکی و یا به صورت تزریق، می‌تواند میزان کم این مواد مغذی را جبران کند.
• مصرف مشروبات الکلی
  اجتناب از مصرف بیش از حد نوشیدنی های الکلی، از آسیب عصبی در حال پیشرفت جلوگیری می‌کند و اجازه می‌دهد تا عصب‌های آسیب دیده درمان شوند.
• بیماری مزمن کلیوی
  دیالیز ممکن است برای از بین بردن سموم ایجاد کننده این عارضه نیز ضروری باشد.
• کم کاری تیروئید
  مصرف هورمون تیروئید خوراکی موجب کاهش سطح تیروئید می‌گردد که اغلب سبب برگشت فرآیند نوروپاتی و علائم سوزش کف پاها می‌شود.
• GBS و CIDP
  درمان‌ها بسیار تخصصی هستند و شامل تبادل پلاسما (پلاسمافروز) یا درمان با ایمونوگلوبولین (IVIG) می باشد.

داروهای درمانی مناسب

در برخی از موارد امکان دارد که برای کاهش ناراحتی شدید برخی از افرادی که از این عارضه رنج می‌برند، نیاز به مصرف داروهای مسکن باشد.
داروهای بدون نیاز به نوشتن نسخه مانند Advil ،Aleve، موترین IB و تیلنول، درد را در بسیاری از افراد که دچار این عارضه شده اند را کنترل می‌کنند.
همچنین نیاز به مصرف داروهای ضد درد تجویز شده توسط پزشک متخصص مانند داروی ترامادول (آلترام) و یا داروهایی با دوز پایین (مواد مخدر) ممکن است برای کاهش درد شدید ضروری باشد.

برای سوزش کف پای ورزشکاران نیز، داروهای ضد قارچ می‌توانند عفونت قارچی را درمان کرده و علائم را از بین ببرند.
به این صورت که ابتدا باید داروهای بدون نسخه مانند مایکونازول (میکاتین) و یا تربینافین (لامیسیل AT) استفاده گردد.
همچنین داروهای ضد قارچ تجویزی مانند فلوکونازول (دیفلوکان)، ایتراکونازول (اپورانوکس) و نفتیفین (نفتین) نیز در دسترس می باشند.

• آمیتریپتیلین (الآویل)
• کاربامازپین (تگرتول)
• دسیپرامین (نورپرامین)
• دولوکستین (کیمبالتا)
• گاباپنتین (نورونتین)
• پریگابالین (لیریکا)
• توپیرامات (توپامکس)
• ونلافاکسین (افکسور XR)

این مقاله را هم بخوانید:

آب آوردن زانو، علل ایجاد، علائم، و راه های درمان آن

روش های جلوگیری از ایجاد پاراستزیا

همانطور که می دانید، پاراستزیا همیشه قابل پیشگیری نیست.
برای مثال، اگر معمولا عادت به خوابیدن بر روی دست‌هایتان دارید، احتمالا نمی‌توانید به رفع عوارض آن کمکی بکنید.
ولی با این حال، اقداماتی برای کاهش بروز یا شدت بی حسی می‌توانید انجام دهید.
برای مثال، استفاده از اسپلینت‌ مچ دست در هنگام شب می‌تواند فشرده سازی اعصاب دست را کاهش داده و به علائم پارستزیا در شب کمک کند.

نکات زیر برای جلوگیری از پاراستزیای مزمن مفید هستند:

• از انجام حرکات تکراری اجتناب کنید.
•  اگر نیاز به انجام حرکات تکراری هست، در این صورت بیشتر استراحت کنید.
•  اگر مجبور به نشستن برای مدت طولانی هستید، حتما هر از گاهی بلند شوید و حرکت کنید.
• اگر مبتلا به دیابت و یا سایر بیماری‌های مزمن هستید، نظارت دقیق و مدیریت بیماری به کاهش احتمال ابتلا به پاراستزیا کمک می کند.